CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, çiğ süt fiyatlarındaki baskı ve yem maliyetlerindeki artışın küçük üreticileri hayvancılığı bırakmaya zorladığını açıkladı. Bu durumun süt arzını azaltarak fiyatları yükselteceğini belirten Sarıbal, sürdürülebilir üretim için süt/yem paritesinin en az 1,5 olması gerektiğini ifade etti.
Sarıbal, üreticinin maliyetinin 20 lirayı bulduğunu, karlı ve sürdürülebilir üretim için çiğ süt litre fiyatının en az 25 lira olması gerektiğini belirtti. Mevcut fiyatlarla üreticilerin her litre süt başına yaklaşık 8 lira zarar ettiğini ve bu ekonomik baskılar nedeniyle birçok üreticinin hayvanlarını kesime göndermek zorunda kaldığını vurguladı.
CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, çiğ süt üreticilerinin artan maliyetler karşısında yaşadığı ekonomik zorluklara ilişkin yazılı bir açıklama yaptı. Sarıbal, son 5 yılda tarım destekleme bütçesinden hayvancılığa ayrılan payın yüzde 35'ten yüzde 21'e düştüğünü belirtirken, çiğ süt fiyatlarının baskılanmasının sektördeki krizi derinleştirdiğini söyledi.
Sarıbal, Türkiye'de enflasyonla mücadele kapsamında çiğ süt fiyatlarının baskılanmasının üreticiyi zor durumda bıraktığını, buna karşılık yem fiyatlarındaki artışın sürdüğünü kaydetti:
"Bu dengesizlik, birçok süt üreticisini hayvancılıktan vazgeçmeye veya damızlık hayvanlarını kesime göndermeye zorluyor. Özellikle küçük aile işletmeleri için bu durum daha da yıkıcı. Büyük işletmeler maliyetlerini yönetebilirken, küçük üreticiler hızla sektörden çekiliyor. Bu süreç uzun vadede süt arzında düşüşe ve süt ürünleri fiyatlarında keskin artışlara yol açıyor. Üreticinin sürdürülebilir gelir elde edebilmesi için süt/yem paritesinin en az 1,5 seviyesinde olması gerekiyor. 2020'de çiğ süt üretimi 23,5 milyon tona ulaşmışken, 2023'te yüzde 8,5 azalarak 21,5 milyon tona düştü. 2025 için çiğ süt litre fiyatı 17,15 lira olarak tavsiye edilmesine rağmen, üreticilerin hesaplamalarına göre gerçek maliyet 20 liraya kadar çıkmış durumda. Üreticilerin sürdürülebilir ve karlı bir üretim için fiyatın en az 25 lira olması gerekiyor. Mevcut fiyatlarla her litre süt başına yaklaşık 8 lira zarar ediyorlar. Bu ekonomik baskılar nedeniyle pek çok üretici hayvanlarını kesime göndermek zorunda kalıyor."
"Yem Hammaddelerinde Dışa Bağımlılık Önemli Bir Sorun"
Sarıbal, Türkiye'deki süt sığırı işletmelerinin büyük bir kısmının küçük ölçekli olduğuna değinerek, TÜİK verilerine göre yaklaşık 1,1 milyon süt sığırı işletmesinin yüzde 67'sinin 10 başın altında hayvana sahip olduğunu söyledi. 2023 verilerine göre, Türkiye'de inek başına yıllık süt verimi 3 bin 170 kilogramken, AB'de bu rakamın 7 bin 300 kilogram olduğunu belirtti:
"Türkiye'de süt hayvancılığı yapan üreticilerin en büyük maliyet kalemi yemdir ve yem hammaddelerinde dışa bağımlılık önemli bir sorun. Mısır ve soya gibi temel yem hammaddelerinin büyük bir kısmı ithal edilirken, döviz kurlarındaki dalgalanmalar doğrudan yem fiyatlarına yansıyor. Bu durum, süt üretim maliyetlerini artırarak hem üreticiyi hem de tüketiciyi olumsuz etkiliyor. Üretici yüksek maliyetler nedeniyle zarar ederken, tüketiciye de daha yüksek süt ve süt ürünü fiyatları olarak yansıyor. Çözüm, yerli yem üretiminin artırılması, alternatif yem kaynaklarına yönelinmesi ve yem bitkileri üretiminin desteklenmesi gibi politikaların uygulanmasında. Mera alanlarının korunması ve ıslahı, hayvancılık sektörünün sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşıyor. Ancak yıllardır süren tespit çalışmalarının tamamlanamaması ve ıslah çalışmalarının yetersiz kalması, üreticilerin uygun fiyatlı kaba yeme erişimini zorlaştırıyor. Mera alanlarının amaç dışı kullanımı ve tahribatı, hayvan varlığını olumsuz etkilerken, yem maliyetlerini artırıyor."
"Müdahale Politikaları Geliştirmeli"
Sarıbal, süt hayvancılığının sürdürülebilirliğini sağlamak için çiğ süt fiyatlarının baskılanmasından vazgeçilmesi gerektiğini vurgulayarak, çiğ süt fiyatlarının sanayiciler tarafından değil, üretici örgütlerinin ağırlıkta olduğu bir kurul tarafından belirlenmesi gerektiğini söyledi. Ayrıca, yem fiyatlarının sübvanse edilmesi, üretim maliyetlerini azaltacak desteklerin artırılması ve Et ve Süt Kurumu’nun piyasada dengeleyici bir rol üstlenerek üreticinin gelirini güvence altına alacak müdahale politikaları geliştirmesinin önemini belirtti.
Yorumlar (0)
Yorum Yap