BES'te Dev Artış: Katılımcı Fonları 1.3 Trilyon TL'yi Aştı!

Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), 22. yılına yaklaşırken, katılımcılarına sağladığı getirilerin yanı sıra yurt içinde uzun vadeli tasarruf seviyesini artırarak ülke ekonomisine katkı sağlamaya devam ediyor.

Emeklilik Gözetim Merkezi verilerine göre, 31 Mart itibarıyla BES'te katılımcıların fon tutarı 1 trilyon 146 milyar 665,2 milyon TL'ye, devlet katkısı fon tutarı ise 150 milyar 754,2 milyon TL'ye ulaştı. Böylece BES'teki katılımcıların toplam fon büyüklüğü 1 trilyon 297 milyar 419,4 milyon TL'yi buldu. Otomatik Katılım Sistemi'nde (OKS) ise katılımcıların fon tutarı, devlet katkısı fon tutarıyla birlikte 94 milyar 81,6 milyon TL'ye yükseldi.

BES Havuzunda Büyük Artış

2024 sonunda BES'teki katılımcı sayısı 9 milyon 526 bin 390, katılımcıların fon tutarı ise 1 trilyon 2 milyar 570,3 milyon TL olarak kaydedilmişti. Devlet katkısı fon tutarı ise 137 milyar 497,3 milyon TL olarak gerçekleşmişti.

Aynı dönemde OKS'ye bakıldığında, çalışanların biriktirdiği fon tutarı 81 milyar 724,3 milyon TL, devlet katkısı ise 5 milyar 437,5 milyon TL olmuştu. Sektör 2024 yılını BES ve OKS dahil toplamda 1 trilyon 227 milyar 229,4 milyon TL fon büyüklüğü ve 17 milyon 101 bin 701 katılımcı ile tamamladı.

2024 sonundan 31 Mart'a kadar geçen sürede, BES'te katılımcı fon tutarı devlet katkısı dahil 157 milyar 351,8 milyon TL artış gösterirken, OKS katılımcılarının biriktirdiği fon tutarı da devlet katkısı dahil 6 milyar 919,8 milyon TL yükseliş kaydetti.

BES ve OKS'deki katılımcıların fon tutarında, devlet katkısı fon tutarları da dikkate alındığında 2024 yıl sonundan 31 Mart 2025'e kadar 164 milyar 271,6 milyon TL'lik artış görüldü. Aynı dönemde BES'te katılımcı sayısı 165 bin 978 kişi artarak 9 milyon 692 bin 368’e çıkarken, OKS dahil toplam katılımcı sayısı 17 milyon 249 bin 586'ya yükseldi.

18 Yaş Altı BES Katılımı Rekor Kırdı

Türkiye'de Haziran 2021'de hayata geçirilen ve 18 yaş altı çocukların gönüllü sisteme dahil olması amaçlanan uygulama büyümeye devam ediyor.

31 Mart itibarıyla 18 yaş altı katılımcıların fon büyüklüğü 43,6 milyar TL oldu. Fon tutarının 35 milyar 641,9 milyon TL'sini katılımcıların biriktirdiği fonlar oluştururken, devlet katkısı fon tutarı 7 milyar 927,7 milyon TL olarak gerçekleşti. Sisteme 1 milyon 494 bin 184 çocuk dahil olurken, en çok katılım 136 bin 648 ile sıfır yaşta görüldü.

31 Aralık 2024'ten 31 Mart 2025'e kadar geçen sürede 18 yaş altı uygulamasındaki kişi sayısı 74 bin 240 kişi artarken, fon büyüklüğü devlet katkısı dahil 9 milyar 185 milyon 997 bin TL artışla 43 milyar 569 milyon 546,6 bin TL'ye yükseldi.

BES Fonları Kredi Teminatı Olarak Kullanılıyor

Söz konusu tarihte bankalar tarafından iletilen kredi başvuru sayısı 1386, gösterilen teminat tutarı ise 292 milyon 193 bin TL oldu.

Emeklilik şirketleri, 1224 kredinin 250 milyon 446 bin TL'lik teminatına onay verirken, yapılan başvuruların yüzde 85’i olan 1189 kredinin başvurusu kesinleşti ve merkezi alacağın devri fonuna aktarılan teminat tutarı 241 milyon 561 bin TL oldu.

Evlilik ve konut edinimi için hayata geçen kısmi ödeme uygulaması kapsamında, 31 Mart itibarıyla evlilik için 22 sözleşmeden 9,7 milyon TL, konut alımı için 350 sözleşmeden 225,3 milyon TL olmak üzere toplam 372 sözleşmeden toplam 235 milyon TL'lik ödeme yapıldı.

Uzman Yorumu

Bireysel Emeklilik Uzmanı Zeynep Candan Aktaş, Bireysel Emeklilik Sistemi'nin (BES) katılımcı sayısı ve birikim tutarıyla büyümeye devam ettiğini belirterek, "Büyümenin itici gücü 18 yaş altından geliyor. Aileler özellikle yeni doğan bebeklerini BES'e dahil etme konusunda istekli görünüyor." dedi.

Aktaş, son bir yılda BES havuzunda yıllık yüzde 70 ila 80 seviyelerine ulaşan getiriyle altın fonlarının ilk sıralarda yer aldığını belirterek, "Altının uluslararası piyasalardaki yükselişi, yatırımcılarda altın iştahını artırıyor. BES yatırımcıları bir taraftan altın fonlarında yatırımlarını artırırken, diğer taraftan fonların değer artışından faydalanıyorlar. Çift taraflı bu etkiyle BES havuzundaki altın yatırımları, tüm birikimin yüzde 37'sine ulaştı. Bu büyümeyle sistemde altın fonlarında yatırımı olanların sayısı 7 milyonu aştı." şeklinde konuştu.

Altın Fonlarına Yoğun İlgi

TEFAS altın fonlarında stopajın yüzde 15'e yükselmesiyle de BES altın fonlarının cazibesinin arttığını belirten Aktaş, "BES'te emeklilik hakkının kazanılmasıyla yüzde 5'e düşen stopaj, TEFAS'a karşı BES altın fonlarını bir adım ileri taşırken, yüzde 30 devlet katkısının olması BES altın fonlarını daha da parlatıyor." değerlendirmesini yaptı.

Aktaş, BES yatırımcılarının hisse senedi fonlarından çıkışlarının devam etmesinin ve değer kayıplarının BES havuzundaki hisse yatırımlarının oranını azalttığını belirterek, "Temmuz 2024'ten bu yana düşmekte olan hisse senedi piyasası, son dönemde yatırımcılar tarafında Trump etkisiyle daha da endişeyle izleniyor." ifadelerini kullandı.

BES Portföyü Nasıl Olmalı?

BES yatırımlarında uzun vadeli düşünülmesi ve BES portföyünde çeşitlendirme yapılması gerektiğini kaydeden Aktaş, "BES'e girerken altın, hisse senedi, agresif değişken, endeks, dış borçlanma araçları fonları gibi yüksek riskli fonlara yatırım yapılması getiri potansiyelini artıracaktır. Emeklilik tarihine doğru ise temkinli değişken fonlar ve para piyasası fonlarına kademeli bir geçiş planlanarak, risk düşürülebilir." önerisinde bulundu.