Türk Tıbbına Büyük Kayıp: Prof. Dr. Gazi Yaşargil Hayatını Kaybetti

Türk tıbbı büyük bir ismi kaybetti. Yüzyılın en iyi beyin cerrahı olarak anılan Gazi Yaşargil yaşamını yitirdi. Gazi Yaşargil, modern beyin cerrahisinin babası olarak biliniyordu.

Modern beyin cerrahisinin babası, dünyaca ünlü beyin cerrahı Prof. Dr. Gazi Yaşargil, yaşamını yitirdi.

100 yaşında hayata gözlerini yuman Gazi Yaşargil'in ölüm haberini, Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu duyurdu.

Bakan Memişoğlu, "Bilime adadığı ve bir asra yaklaştığı ömründe hepimiz için örnek teşkil eden nice işe imza atmıştı." ifadelerini kullandı.

Gazi Yaşargil, 1925 yılında Diyarbakır Lice'de doğdu. Ankara Atatürk Lisesi'nde okudu. Lisedeki en iyi arkadaşı ünlü şair Can Yücel'di.

Üniversitede yolları ayrıldı ancak bağları hiç kopmadı. Yaşargil, üniversite eğitimi için 1943 yılında Almanya'ya gitti. Almanya'da başlayan tıp eğitimine İsviçre'de devam etti.

1949'da Basel Üniversitesi'nden mezun oldu.

1953'te Zürih Üniversitesi Beyin Cerrahisi Kliniği'nde uzmanlık eğitimine başladı. 1960 yılında doçent oldu.

Aynı dönemde Türkiye 1960 darbesini yaşıyordu.

Gazi Yaşargil askerliğe çağırıldı ancak profesörlüğe çok yakındı, dönemedi.

Bakanlar Kurulu kararıyla Türk vatandaşlığından çıkarıldı.

Vatansızların taşıdığı "Haymatlos" pasaportuyla yaşamaya başladı.

1965'te profesör, 1973'te ordinaryus profesör oldu.

Beyin cerrahisine katkıları saymakla bitmez ancak şüphesiz mikrocerrahiyi bu alanda kullanmaya başlaması çığır açtı.

1967'de mikrocerrahi ve mikroskop yardımıyla ilk beyin cerrahi bypass operasyonunu yaptı.

Yaşargil, anevrizma ile ilgili ilk tıbbi müdahalenin de öncüsü oldu.

Yaşargil tıbbi cihazlar konusunda da önemli katkılarda bulundu. Ameliyatlarda kullandığı yüzer mikroskop en önemlilerinden biriydi.

1974 yılında şair Ece Ayhan'ın beyninde tümör tespit edildi. Can Yücel, Yaşargil'e telefonla ulaştı, ameliyatı onun yapmasını istedi.

Yaşargil o yıllarda Türkiye'ye giremediği için Ece Ayhan Zürih'e gitti ve ameliyatını Gazi Yaşargil yaptı.

25 yıl boyunca beş kıtadan üç binden fazla cerraha mikrocerrahi tekniğini öğretti.

1993'te Zürih Üniversitesi'nden emekli oldu.

Daha sonra 10 yıl boyunca çalışmalarını ABD'de yürüttü.

1999'da dünyanın en saygın bilim dergileri arasından gösterilen Neurosurgery tarafından yüzyılın beyin cerrahı seçildi.

Gazi Yaşargil, 35 yaşındayken veda ettiği Türk vatandaşlığına, 63 yaşında dönemin başbakanı Turgut Özal'ın girişimiyle kavuştu.

İngiltere, ABD ve Çin'deki üniversitelerde Yaşargil'in adıyla mikrocerrahi laboratuvarları kuruldu.

ABD'de çalıştığı Arkansas Üniversitesi'nde Yaşargil Kürsüsü kuruldu.

Yaşlandı ancak çalışmaya hiç ara vermedi.

Prof. Dr. Yaşargil, İstanbul'da Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde akademik çalışmalarına devam etti.

Gazi Yaşargil, Türkiye'de ve dünyada birçok ödüle layık görüldü.

Ordinaryus profesör unvanıyla iki kez TBMM Onur Ödülü aldı.

Ömrü boyunca erken kalkıp, erken yattığı bilinirdi. Başarı için ise formülü disiplindi.

1975'te uzun yıllar yanında mikrocerrahi hemşireliği yapan Dianne Bader Gibson ile evlendi.

Yaşargil'in Leyla, Ceylan ve Can isminde üç çocuğu var.

Can Yaşargil'in ismini, Yaşargil'in yakın arkadaşı Can Yücel'den aldığı tahmin ediliyor.