Nevruz Bayramı Türk Dünyası'nın Ortak Bayramı İlan Edildi

Türk Dünyası'nın Bayramı: Nevruz

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu yıl 21 Mart'ta Nevruz ateşini yakmasıyla başlayan süreç, Türk Dünyası için tarihi bir kararla sonuçlandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından yapılan çağrı ile Nevruz, Türk Dünyası'nın ortak bayramı oldu. Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) bünyesinde anma ve kutlama etkinliklerinin, üye ülkeler, gözlemciler ve Türk İşbirliği Teşkilatları'yla iş birliği içinde düzenlenmesi yönünde TDT Sekretaryasını görevlendiren maddeler TDT Gayriresmi Zirvesi'nde kabul edildi.

Nevruz, Türklerin milli, manevi, felsefi, sosyal, estetik düşünceleriyle şekillenen ve milli kültürün oluşmasında önemli görevler üstlenen bir bayramdır. Türk kültüründe Nevruz’un asıl anlamı doğanın yani tabiatın canlanmasıdır. Çoğu araştırmacıya göre Nevruz bir anlamda yeniden dirilişin bayramıdır.

Bayburt Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ramin Sadık, Nevruz Bayramı'nın tarihi önemini TRT Haber'e değerlendirdi. Çok eski tarihlerden beri baharın gelişi çeşitli topluluklar tarafından sevinç kaynağı oldu. Doç. Dr. Sadık, konuyla ilgili "Yaşadıkları coğrafyada kışları uzun süren eski Türkler, ta Hunlar döneminden beri baharın gelişini sevinçle karşıladı, toprağın uyanmasını ve yeşilliklerin çıkmasını bayram yaparak kutlardı" dedi.

Ramin Sadık'a göre Nevruz her zaman Türk'ün sevinç kaynağı oldu: "Baharın gelişiyle ilgili Hunlar döneminde yapılan kutlamalarda at yarışlarının, ok atma yarışlarının düzenlendiğini, sonraki dönemlerdeki Türklerde ise güreş müsabakalarının ve çeşitli yiğitlik gösterilerinin yapıldığını kaynaklardan öğreniyoruz. Nevruz, tarıma ve hayvancılığa bağlı yaşam süren Türk'ün anlayışında hep sevinç kaynağı, yaşam belirtisi ve geçim garantisi olarak görüldü."

Ramin Sadık, Türkler dışında bölge halklarının da Nevruz'u kutladıklarını ve bunun doğal olduğunu belirtti. Nevruz ile beraber Ergenekon isminin de kullanıldığını ve 21 Mart tarihinin Türklerin Ergenekon'dan çıkış günü olarak da kabul edildiğini ifade etti. Asırlardır devam eden demir dövme, Göktürklerden kalma bir gelenektir.

Doç. Dr. Sadık, "Eski Türk takviminde yılbaşı 21 Mart'ta başlıyor. Nevruz'a denk gelen bu tarih, bayramı eskiden beri ayrı bir havaya büründürüyor." dedi. Oğuz Kağan destanında, Oğuz’un doğumuyla ağaçların yeşerdiği, çiçeklerin açtığı, yeni bir hayatın başladığı ve bundan dolayı büyük bir şenlik yapıldığı, bu güne Oğuz günü/yeni gün/Nevruz adı verildiği biliniyor.

Türkistan coğrafyasında yapılan arkeolojik çalışmalar sırasında bulunan çanak, çömlek ve taşlarda bulunan Türklere ait Nevruz törenlerini gösteren çeşitli resimler; Türkmenistan’ın Nisa bölgesinde ele geçen kemikten yapılmış kadehteki resimler, Nevruz Bayramı’nın çok eski zamanlardan beri kutlandığını gösteriyor.

Osmanlı devrinde de Nevruz’un, oldukça canlı bir biçimde kutlandığı biliniyor. Bu kutlamalarda Kayı Boyu'na mensup Karakeçili aşiretinin 21 Mart tarihinde Ertuğrul Gazi'nin türbesi etrafında toplanarak burada bayram yapıyorlardı. Osmanlı devrinde 21 Mart günü padişahın da katılımıyla çeşitli etkinlikler yapılıyor, etkinliklerde sultan Nevruz tebriklerini kabul ediyor, halk Nevruz'u kutluyordu.

Dünya Türklüğünde Nevruz bambaşka bir heyecan ve sevinçle kutlanıyor. Azerbaycan'da Nevruz bayramına özel yemekler yapılır, çörekler pişirilir, yumurtalar farklı renklere boyanır. Küçük çocuklar kapı kapı dolaşarak hediyeler veya şekerler toplar. Aileler ve akrabalar birbirilerini ziyaret eder, insanlar farklı oyunlar ve eğlencelerle bayramı ayrı bir milli bayram havasını dönüştürürler.

Doç. Dr. Ramin Sadık, "Türklerde Nevruz Bayramı, diğer milletlerdeki kutlamalardan daha farklı bir hal alıyor. Bayram, Türk'ün geçmişini, tarihini ve kültürel değerlerini daha çok öne çıkaran bir hale dönüşüyor." dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Nevruz'un bütün Türk dünyasının ortak değeri olması sebebiyle "Türk Dünyasının ortak bayramı" olarak kabul edilmesini önermişti. 21 Mayıs'ta Macaristan'da düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatı Olağanüstü Zirvesi'nde Nevruz, bütün Türk dünyasının ortak bayramı olarak kabul edildi.

Doç. Dr. Ramin Sadık, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu önerisinin Türk Dünyası'nın ortak hassasiyetler noktasında birlikte adımlar atacağına işaret ettiğini söyledi.

Türk Dünyası'nda Nevruz kutlamaları bir hafta öncesinden başlıyor. Kutlamaların gelenekleri arasında buğday çimi yetiştirme, bayram temizliği yapma, bugüne özel pilavlar hazırlama, yumurta boyama, süsleme ve ateş yakma başta geliyor. Nevruz’da yeni kıyafetler giymek, süslenmek, ateşin üzerinden atlamak gibi gelenekler de yerine getiriliyor.

Birlik ve beraberliğin sağlanmasında büyük bir yaptırım gücü olan Nevruz’da anne-baba, büyükler, konu komşu, eş dost ve hastalar birtakım hediyelerle ziyaret ediliyor, küskünler barıştırılıyor. Nevruz aynı zamanda işe başlama günü olarak kabul ediliyor. Özellikle tarımla uğraşanlar bayramdan sonra işe başlıyor.

Özetle

• Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın çağrısıyla Nevruz, Türk Dünyası'nın ortak bayramı ilan edildi.
• Türk Devletleri Teşkilatı Zirvesi'nde önemli kararlar alındı.
• Nevruz'un Türk kültüründeki önemi vurgulandı.
• Kutlamalar dünya genelinde büyük bir coşkuyla yapılıyor.